Więźba dachowa to kluczowy element konstrukcyjny każdego budynku, odpowiedzialny za utrzymanie pokrycia dachowego oraz przenoszenie obciążeń z dachu na mury nośne. Jest to szkielet dachu, składający się z połączonych ze sobą elementów drewnianych lub metalowych, tworzący stabilną konstrukcję.
Rodzaje więźb dachowych
Więźba krokwiowa
Jest to najprostszy typ więźby, składający się z krokwi – to one bezpośrednio wspierają pokrycie dachowe. Krokiew to długi, skośny element biegnący od kalenicy dachu do murłaty. Więźba krokwiowa jest stosowana przede wszystkim w dachach o prostych kształtach.
Więźba krokwiowo-belkowa
W tym układzie do tradycyjnych krokwi dołączona jest belka, zwana belką stropową, która pomaga rozłożyć obciążenie krokwi na większą powierzchnię. Jest to rozwiązanie wykorzystywane głównie w budynkach, gdzie potrzebna jest większa przestrzeń użytkowa pod dachem.
Więźba jętkowa
Więźba jętkowa to struktura, gdzie główne elementy nośne to jętki – poziome belki rozciągające się wzdłuż dachu, które przenoszą obciążenia na ściany zewnętrzne. Dzięki temu możliwe jest zastosowanie lżejszych krokwi.
Więźba krokwiowo-jętkowa
Łączy w sobie elementy więźby krokwiowej i jętkowej, gdzie jętki wspierają krokwie, redukując ich rozpiętość i ilość potrzebnego materiału. To rozwiązanie jest często stosowane w nowoczesnych konstrukcjach dachowych.
Więźba płatwiowo-kleszczowa
W tym rodzaju więźby głównym elementem są płatwie – poziome belki leżące na krokwiach. Kleszcze to dodatkowe elementy stabilizujące konstrukcję, które przenoszą obciążenia pomiędzy krokwią a płatwią. Jest to konstrukcja wykorzystywana często w dachach o skomplikowanych geometriach.
Materiały używane do budowy więźby dachowej
Tradycyjnie więźba dachowa wykonana jest z drewna, głównie ze względu na jego właściwości konstrukcyjne oraz łatwość obróbki. Popularne gatunki drewna to sosna, świerk czy modrzew, które są trwałe i odporne na warunki atmosferyczne. Alternatywnie, w nowoczesnym budownictwie stosuje się także elementy stalowe, które zapewniają większą trwałość i pozwalają na tworzenie większych przesklepień.
Montaż więźby dachowej krok po kroku
- Przygotowanie i montaż murłaty: Murłata, będąca drewnianą belką, jest montowana wzdłuż zewnętrznych ścian budynku. To na niej opiera się cała konstrukcja więźby.
- Ustawienie i montaż krokwi: Krokwie są rozmieszczane równomiernie od kalenicy do murłaty, gdzie są mocowane za pomocą specjalnych łączników.
- Montaż dodatkowych elementów nośnych: W zależności od typu więźby, montuje się dodatkowe elementy takie jak jętki, belki stropowe, płatwie czy kleszcze.
- Zabezpieczenie konstrukcji: Cała konstrukcja jest impregnowana i zabezpieczona przed czynnikami zewnętrznymi, co zapewnia jej długotrwałość.
- Pokrycie dachowe: Na zmontowanej więźbie układa się pokrycie dachowe, które jest ostatnim elementem konstrukcyjnym dachu.
Podsumowanie
Więźba dachowa jest fundamentem każdego dachu. Wybór odpowiedniego typu więźby zależy od wielu czynników, w tym od kształtu dachu, przewidywanych obciążeń, a także preferencji estetycznych i funkcjonalnych. Dokładne zaplanowanie i precyzyjny montaż są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i trwałości całej konstrukcji.