Podczas ciąży organizm kobiety staje przed dużym wyzwaniem polegającym na stworzeniu jak najbardziej sprzyjającego środowiska do rozwoju i wzrostu płodu. Zachodzące zmiany są efektem wielu skomplikowanych reakcji monitorowanych przez hormony. Ciąża wpływa na pracę każdego narządu i układu kobiety, nie tylko na układ rozrodczy. Jedną z częstszych dolegliwości zgłaszanych w tym czasie są problemy z trawieniem.
Problemy trawienne w ciąży – skąd się biorą?
Podczas ciąży zwiększa się poziom hormonu progesteronu. Sprzyja to rozluźnieniu mięśniówki gładkiej przewodu pokarmowego, przez co przełyk, żołądek i jelita pracują wolniej i leniwiej. Opóźnione opróżnianie żołądka jest przyczyną uczucia poposiłkowej ciężkości i niestrawności. Rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku sprzyja refluksowi żołądkowo-przełykowemu i zgadze. Spowolniona perystaltyka jelit jest przyczyną zaparć, wzdęć i gazów.
Problemy trawienne w ciąży są też spowodowane przez stopniowo powiększającą się macicę. Wraz z wiekiem ciążowym w jamie brzusznej robi się ciasno. Żołądek i jelita są uciśnięte, co pogarsza perystaltykę i trawienie pokarmów, sprzyja zaparciom i refluksowi żołądkowo-przełykowemu.
Ciąża sprzyja zmianom dietetycznym, które często źle wpływającym na pracę układu trawiennego. Zwiększa się tendencja do podjadania zarówno słodkich, jak i słonych przekąsek. Wpływa to na skład i pracę flory jelitowej, pojawiają się częste zaparcia lub biegunki oraz wzdęcia. [1], [2]
Domowe sposoby na problemy trawienne w ciąży
Dieta kobiety w ciąży powinna być zdrowa i dobrze zbilansowana. Pamiętaj, że jesz „dla dwojga”, a nie „za dwoje”. Zapotrzebowanie energetyczne w ciąży wzrasta o około 10% w porównaniu do okresu sprzed ciąży. Zalecany przyrost masy ciała w ciąży u kobiet z normą wagi to 11,5–16,0 kg i mniej w przypadku kobiet z nadwagą i otyłością. [2]
Spożywaj posiłki częściej i w mniejszych ilościach, dzięki czemu unikniesz obciążającego wpływu pokarmów na żołądek. Unikaj potraw kwaśnych, tłustych, pikantnych i czekolady, które często przyczyniają się do refluksu żołądkowo-jelitowego. Ograniczenie pokarmów gazotwórczych może pomóc w uniknięciu wzdęć. Zadbaj o dużą ilość błonnika w diecie i o dobre nawodnienie, co pomoże w unikaniu zaparć i wzdęć.
Na początkowych etapach ciąży na wzdęty brzuch przepełniony gazami możesz wypróbować masaż. Kolistymi ruchami kieruj się od prawego dołu biodrowego w kierunku żeber, a następnie w kierunku lewej strony brzucha i w dół do lewego dołu biodrowego. Taki masaż tkanek przesuwa gazy w jelitach w kierunku odbytu.
Jeśli tylko nie ma ku temu przeciwwskazań, podczas ciąży pozostań aktywna fizycznie. Ruch wspomaga ukrwienie narządów trawiennych i poprawia obróbkę przyjmowanych pokarmów.
Problemy trawienne w ciąży – pomoc z apteki
Czasem domowe remedia nie wystarczają w uśmierzeniu dokuczliwych dolegliwości. Możesz wówczas sięgnąć po leki. Pamiętaj, żeby upewnić się, czy można je stosować w ciąży! Oto niektóre z preparatów, które mogą pomóc:
- na refluks – leki zobojętniające kwas solny i osłaniające błonę śluzową żołądka, np. związki magnezu i glinu, kwas alginowy,
- na wzdęcia – lek na wzdęcia zawierający symetykon,
- na zaparcia – suplementy z błonnikiem (pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu podczas zwiększonej podaży błonnika),
- na biegunki – gotowe zestawy elektrolitów do uzupełnienia niedoborów. [3]
Bibliografia
[1] A. Szczeklik (red.), Choroby wewnętrzne. Medycyna Praktyczna, 2020.
[2] G. H. (red) Bręborowicz i K. Czajkowski, Położnictwo - Tom 1, III., t. 1. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2020.
[3] „Indeks Leków MP”. Dostęp: 5 listopad 2023. [Online]. Dostępne na: https://indeks.mp.pl/